ผ่าตัดต่อมลูกหมากด้วยเลเซอร์ PVP

วิธีผ่าตัดต่อมลูกหมากด้วยเลเซร์ เป็นวิธีที่มีเอกลักษณ์โดดเด่น เรียบง่ายในการรักษาต่อมลูกหมากโต โดยรวมประสิทธิภาพของการผ่าตัดมาตรฐานที่ได้ผลดี กับวิธีการใช้เลเซอร์ที่ปลอดภัย

ผ่าตัดต่อมลูกหมากด้วยเลเซอร์ PVP (Photo-Selective Vaporization of the Prostate) ปัจจุปันวิธีนี้ได้รับการรับรองโดยองค์การอาหารและยา (FDA) ของสหรัฐอเมริกาตั้งแต่เดือนพฤษภาคม 2001 ต่อมาเป็นที่นิยมแพร่หลายไปทั่วโลก ทั้งในสหรัฐอเมริกา ยุโรป การรักษาได้รับการยอมรับจ่ายค่ารักษาบริการโดยระบบประกันสุขภาพของรัฐ หรือบริษัทประกันเป็นส่วนใหญ่

วิธีการนี้มีการยอมรับมากขึ้นในเอเชียโดยเฉพาะ ในจีนและเกาหลี เรื่อยมาจนถึงไทย LASER PVP เป็นนวัตกรรมใหม่ของเทคนิคการผ่าตัดต่อมลุกหมากโต ที่ใช้หลักการรุกล้ำน้อยที่สุด ทำการค้นคว้าและวิจัยโดยนักวิจัยจากบริษัท Laserscope เมโยคลินิก และสถาบันอื่นๆทั่วโลก วิธีการนี้ใช้แสงเลเซอร์ เคทีพี (KTP) คลื่นความถี่ 532 นาโนเมตร มีแสงสีเขียว ซึ่งมีคุณสมบัติพิเศษในการให้พลังงานความร้อนกำลังสูงมาก จนสามารถทำให้เกิดการระเหิดของเนื้อต่อมลูกหมากที่กีดขวาง โดยไม่ทำให้เกิดเนื้อตายของเนื้อเยื่อและการระคายเคืองเช่นในแสงเลเซอร์ระบบอื่นหรือวิธี TURP ที่สำคัญคือวิธีนี้มีการเสียเลือดน้อยมาก จึงนับเป็นวิธีการที่นิ่มนวล ได้ผล ปลอดภัย เจ็บปวดน้อย นอนโรงพยาบาลน้อย พักฟื้นสั้น วิธีนี้ได้มีการนำมาใช้ในประเทศไทยครั้งแรกเมื่อเดือนกรกฎาคม 2546 เป็นครั้งแรกในเอเชีย จากการที่มีประสิทธิภาพเข้ากับความปลอดภัยและความสะดวกของการรักษา จึงมีแนวโน้มเป็นที่นิยมมากขึ้นเรื่อยๆ ปัจจุบันมีการใช้วิธีนี้ทั้งในโรงพยาบาลของรัฐและเอกชน

แพทย์มักแนะนำการผ่าตัดด้วยวิธี PVP ให้กับผู้ป่วยที่มีอาการผิดปกติ เกี่ยวกับระบบทางเดินปัสสาวะ ซึ่งเกิดจากอาการพองโตของต่อมลูกหมาก เช่น

• ปัสสาวะไม่ออก
• มีเลือดออกจากท่อปัสสาวะ
• ไตเสื่อมเนื่องจากการสะสมของปัสสาวะเพราะอุดตัน
• ทางเดินปัสสาวะอักเสบและติดเชื้อ
• นิ่วในกระเพาะปัสสาวะ

อย่างไรก็ดี หากผู้ป่วยมีอาการอื่น เช่น ปัสสาวะออกช้า ปัสสาวะบ่อยครั้ง หรือปัสสาวะมากกว่า 2 ครั้งต่อคืน แพทย์จะเป็นผู้พิจารณาว่าสมควรเข้ารับการผ่าตัดหรือไม่

ผู้ที่สมควรเข้ารับการรักษาด้วยวิธีการผ่าตัดด้วยวิธี PVP ต่อมลูกหมาก

ผู้ที่สมควรเข้ารับการรักษาด้วยวิธีนี้คือ ผู้ป่วยชายที่มีอาการตั้งแต่ปานกลางถึงรุนแรง เช่น มีการอุดตันของกระเพาะปัสสาวะ ซึ่งเกิดจากการขยายตัวของต่อมลูกหมาก

ผู้ป่วยที่มีขนาดของต่อมลูกหมากในปริมาณรวมกันมากกว่า 250 ลบ.ซม. ไม่ควรได้รับการผ่าตัดด้วยวิธีนี้ แต่อาจต้องใช้เทคนิคการผ่าตัดวิธีอื่น ซึ่งแพทย์จะเป็นผู้พิจารณาถึงวิธีการรักษาที่เหมาะสมกับผู้ป่วยแต่ละราย

วิธีการรักษาด้วยวิธีการผ่าตัดด้วยวิธี PVP ต่อมลูกหมาก

ในสหรัฐอเมริกาการทำการผ่า ตัดต่อมลูกหมากโตโดยวิธีนี้ สามารถทำเป็นการรักษาแบบคนไข้นอกได้ โดยวิธีการใช้ยาชา นับเป็นการประหยัดเวลาและการพักฟื้นของผู้ป่วย ซึ่งจะมีค่าใช้จ่ายที่สูง สามารถกลับบ้านได้โดยไม่ต้องนอนพักค้างคืนในโรงพยาบาล ในประเทศไทยผู้ป่วยจะได้รับการวางยาบล็อกไขสันหลังโดยวิสัญญีแพทย์ มีการป้องกันเชื้อโรค และจัดเตรียมในท่านอน

วิธี PVP จะใช้สายนำแสงที่ออกแบบมาโดยเฉพาะ ผ่านกล้องส่องกระเพาะปัสสาวะและแสดงภาพทางจอวีดีโอ กำหนดตำแน่งในการสลายต่อมลูกหมากโต ด้วยแสงเลเซอร์ KTP ที่มีพลังความร้อน 120-180 วัตต์ ปล่อยออกมาทางด้านข้าง ที่ปลายของสายนำแสงจะสังเกตเห็นฟองอากาศเล็กๆ (Bubbles) ตรงบริเวณเนื้อเยื่อที่กีดขวางทางเดินปัสสาวะ จะถูกฉายด้วยเลเซอร์ ทำให้ระเหิดหายไปทีละน้อยอย่างต่อเนื่อง กลายเป็นเนื้อเยื่อนุ่มๆสีเหลืองขาว ปกติแทบจะไม่มีเลือดออก ขณะที่ช่วยเปิดช่องทางออกของท่อปัสสาวะได้ดีขึ้น

ซึ่งได้ผลการรักษา เดียวกับวีธีดั้งเดิม คือวิธี TURP โดยที่ผลข้างเคียงน้อยกว่า ระยะเวลาในการผ่าตัดขึ้นกับขนาดของต่อมลูกหมากโต โดยเฉลี่ยขนาด 30 กรัม ประมาณ 30 นาที เมื่อผ่าตัดเสร็จผู้ป่วยจะได้รับการใส่สายสวนปัสสาวะค้างไว้ 1 คืน โดยไม่ต้องใชัระบบน้ำล้างเข้าออก (Continuous Irrigation) ผู้ป่วยจะได้รับการถอดสายสวนปัสสาวะในวันรุ่งขึ้น และให้ทดลองปัสสาวะเอง อาการปัสสาวะควรจะดีขึ้นและหายขัดได้อย่างรวดเร็ว ปัสสาวะคล่อง

ขั้นตอนการรักษา

ผู้ป่วยอาจได้รับยาชาเฉพาะที่ ยาชาเข้าทางไขสันหลัง หรือยาสลบก็ได้ โดยระหว่างการผ่าตัดแพทย์จะใช้สายเอ็นโดสโคปส่องเลเซอร์ไปที่ต่อมลูกหมากเพื่อละลายเนื้อเยื่อส่วนเกิน การผ่าตัดใช้เวลาประมาณ 20-50 นาที แต่หากต่อมลูกหมากใหญ่มากก็อาจใช้เวลาในการผ่าตัดนานขึ้น

หลังการผ่าตัดผู้ป่วยบางท่านอาจต้องใส่สายสวนปัสสาวะเป็นเวลา 24 ชั่วโมง แต่ในกรณีที่ต่อมลูกหมากใหญ่มาก อาจต้องใส่สายสวนปัสสาวะเป็นเวลาหลายวัน